Wymiana, regeneracja sprężarek klimatyzacji, naprawa, serwis układu
Olej i wilgoć w auto klimatyzacji – co mają wspólnego ?
Po pierwsze, skąd wilgoć w układzie, jeśli przed napełnieniem czynnika chłodzącego wykonuje się próżnie? A jak wiadomo, obniżając ciśnienie obniżamy temperaturę parowania wody a tym samym pozbywamy się jej z układu. Wbrew pozorom, olej jest głównym elementem wprowadzającym wilgoć do układu! nie wspominając o wężach przyłączeniowych, czy niewymienianym filtrze w stacji serwisowej. Wielokrotnie spotykamy się z tym, że w automatach serwisowych zasobnik z olejem jest pełny i czeka na zużycie nawet kilka dni. Biorąc pod uwagę że najczęściej objętość oleju odsysanego z układu oleju to 1-15 ml (powiększana o 10% przy napełnianiu układu), to najczęściej spotykany zasobnik oleju (250ml.) w automatach serwisowych wystarczy średnio do obsługi 15 aut ! W tym czasie olej chłonie wilgoć, staje się jej nośnikiem i elementem wprowadzającym ją do układu klimatyzacji. Na pewno ktoś temu zaprzeczy, bo podobno są przecież oleje niehigroskopijne do klimatyzacji nie chłonące wilgoci. Ale czy to prawda ? radzę zagłębić się w problematykę, osobiście uważam że nie należy mylić reklamy z własnościami fizyko chemicznymi oleju do klimatyzacji. Nie bez przyczyny na największym rynku klimatyzacji samochodowych (USA) olej do klimatyzacji oferowany jest w opakowaniach minimalnych (250ml.) wystarczających do jednorazowego napełnienia całego układu, a opakowania te zabezpieczane są podwójnie (double end-cap), zgrzewanym korkiem i napełniane azotem – i to jest standardem. Rozsądnemu serwisantowi nie przyjdzie do głowy zakup 5-10l. oleju luzem w promocyjnej cenie, a 1l to maksymalne opakowanie na jakie się zdecyduje i zabezpieczy wypełnieniem azotowy.
Szczególnym przypadkiem obrazującym dbałość o suchy układ są oleje do klimatyzacji samochodowych w autach z napędem hybrydowym. W układach tych kładzie się szczególny nacisk nie tylko na własności elektroizolacyjne oleju ale i na wilgoć w układzie. Powodem tego jest sprężarka, napędem jej jest silnik elektryczny przez który przepływa czynnik chłodniczy. W tych układach klimatyzacji wilgoć jest jedną z przyczyn uszkodzeń elektrycznego układu napędowego sprężarki. Informacje o klimatyzacji w hybrydach znajdziesz tu.
Olej i wycieki czynnika chłodzącego – co mają wspólnego ?
W układzie auto klimatyzacji olej stosowany jest wyłącznie z powodu sprężarki, która musi mieć zapewnione smarowanie. Dla sprawności układu klimatyzacji olej jest w zasadzie zbędny i obniża ją. Zauważalne jest to w przypadku zbyt dużej ilości oleju w układzie – teoretycznie wszystkie jego elementy są sprawne a mimo to układ nie chłodzi prawidłowo. Taka sytuacja nie naraża nas na kosztowne wydatki tak jak braki oleju w układzie. Niedobór oleju bezpośrednio prowadzi do uszkodzenia sprężarki, w krótszym bądź dłuższym czasie, a to wiąże się ze znacznymi kosztami naprawy. Głównym powodem niedoboru oleju w układzie są wycieki czynnika chłodzącego. Powszechna praktyka nabijania układu w przypadku nieszczelności, bez właściwego uzupełnienia ilości oleju w układzie to podstawowy problem. W każdym układzie klimatyzacji zachowane są odpowiednie proporcje oleju i czynnika. Przykład Opel Astra G 2002-2005 ; olej 150ml , czynnik 600 gram. Należy pamiętać że olej wymieszany z czynnikiem krąży w układzie, a w przypadku nieszczelności – wycieku, ubywa tak czynnika jak i oleju. Praktycznie rzecz biorąc można przyjąć że dla ww. przykładu na każde 100 gram brakującego czynnika, brakuje 25 ml oleju. W praktyce, najczęściej uzupełnienie brakującego czynnika odbywa się według błędnego schematu postępowania. Podłączenie automatu serwisowego, odessanie czynnika i oleju, ponowne napełnienie układu czynnikiem do właściwej jego ilości, oraz podanie oleju w ilości pobranej z układu powiększonej o 5-10 % w zależności od ustawień automatu serwisowego. Biorąc pod uwagę średnie ilości oleju odsysanego z układu (1-10
ml) , standardowe napełnienie czynnikiem przykładowej Astry G z ubytkiem 200 gram czynnika w praktyce pozbawi układ 40 ml oleju – bez mała 30% z wymaganej ilości.
Kilkukrotne uzupełnianie czynnika w układzie, bez podania właściwej ilości oleju skutkuje zniszczeniem sprężarki. Nie wielu użytkowników wie że układ klimatyzacji nie służy do ciągłego napełniania. Ubytki czynnika to skutek nieszczelności układu, którą należy usunąć stosując np. uszczelniacze chemiczne w przypadku niewielkich nieszczelności, lub poprzez wymianę nieszczelnych, uszkodzonych elementów układu.
Wymiana oleju w auto klimatyzacji – jak to zrobić ?
Czytając powyższe informacje, każdy dojdzie do wniosku że wymiana oleju w układzie klimatyzacji samochodowej nie jest prostą sprawą. Nasuwa się pytanie, czy wymiana oleju jest konieczna. W trakcie bieżącej obsługi sezonowej, wymiana taka nie jest konieczna a w zasadzie nie możliwa. Można natomiast sprawdzić czystość i określić ilość oleju w układzie, korzystając z prostych w użyciu testerów, które są nowością na naszym rynku. Chyba że ktoś nazwie wymianą odciągnięcie 10-20 ml oleju i ponowne zaapliko
wanie go do układu – a co z pozostałymi 100-180 ml (zależnie od modelu auta) oleju w układzie? Czynnik odsysa się zawsze na nie pracującym układzie. W tym stanie olej osadza się na elementach układu i głównie to jest przyczyną małych ilości odsysanego oleju. W praktyce, wymiana oleju wiąże się z opróżnieniem układu z czynnika chłodzącego, demontażem sprężarki i płukaniem układu. Nie ma innej możliwości. Po zdemontowaniu sprężarki należy zlać z niej olej. Układ należy rozpiąć, demontując z niego osuszacz (lub akumulator), dyszę dławiącą lub zawór rozprężny zależnie od rozwiązania. Tak przygotowany układ płuczemy specjalistycznymi maszynami, usuwając pozostały w układzie olej. O ile sam proces płukania z zastosowaniem odpowiednich urządzeń jest prosty i dość szybki, o tyle przygotowanie układu jest pracochłonne i wymaga czasu.
Jak poprawnie zalać sprężarkę olejem i dozować olej do układu ? Te informacje w kolejnej publikacji
Pełna oferta olei do sprężarek autoklimatyzacji dostępna jest na naszym sklepie
Opracowanie: Dyrektor ds. technicznych Jacek Sobierański