Oleje do klimatyzacji samochodowej

Oleje do Klimatyzacji Samochodowej

• Jaki olej wybrać?
• Charakterystyka olei do sprężarek klimatyzacji
  • Charakterystyka oleju POE
  • Charakterystyka oleju PAG
• Jakie dodatki zawierać mogą oleje?
• Oleje do sprężarek klimatyzacji w samochodach hybrydowych
• Pamiętajmy!
• 10 Złotych Zasad, czyli o czym trzeba pamiętać stosując oleje do klimatyzacji

Jaki olej wybrać?

Jak w większości układów znajdujących się w samochodzie, tak i w układzie klimatyzacji niezbędny do poprawnego działania jest olej. Olejów używanych w klimatyzacjach jest wiele i różnią się między sobą kilkoma znaczącymi właściwościami. Poniżej znajduję się charakterystyka wspomnianych olejów, różnice oraz wytyczne gdzie należy stosować dany olej.

Wyróżniamy trzy rodzaje olejów:

1. Oleje mineralne
2. Oleje glikole polialkilenowe (PAG)
3. Oleje poliol estrowe (POE)

Oleje mineralne używane były głównie w systemach pracujących na czynniku chłodniczym R12, obecnie prawie w ogóle się ich nie stosuje. Najczęściej wykorzystywanymi olejami w układach chłodniczych pozostają, wymienione PAG oraz POE. Oleje glikole polialkilenowe znane są jako PAG-i, zaś poliol estrowe jako estry – oczywiście są to oleje syntetyczne.

Do początku strony ->

Charakterystyka Oleju POE

Olej POE można używać w systemach klimatyzacji w których zastosowano wymienniki ciepła oraz rurki transportowe wykonane z miedzi lub ewentualnie z jej stopów. Układy tego typu najczęściej wyposażone są w sprężarki typu Harrison/Delphi A6 i spotykane w samochodach osobowych marki Jaguar bądź w autobusach Renault FR1. Olej POE ma jedną bardzo poważną wadę, gdy temperatura powietrza na zewnątrz spada poniżej 0° C olej ten wykazuje tendencję do osadzania się na częściach instalacji w efekcie pozbawiając sprężarkę smarowania. Dlatego też nie należy – przy minusowych temperaturach włączać klimatyzacji, aby nie ryzykować uszkodzeniem kompresora. Należy pamiętać, że mieszanina oleju POE i czynnika chłodniczego R-134 jest bardzo podatna na wilgoć. Nadmierne stężenie wilgoci w systemie może spowodować hydrolizę oleju, co z kolei przyczyni się do wytworzenia kwasów, które wywołają platerowanie miedzi, koksowanie i wytworzenie się osadów wewnątrz układu. Następstwem tego byłoby przedwczesne zużycie i zniszczenie elementów ruchomych. Ten rodzaj oleju dobrze zachowuje się jednak przy temperaturach dodatnich, wykazując się bardzo dobrą rozpuszczalnością w czynniku chłodniczym.

Do początku strony ->

Charakterystyka Oleju PAG

Oleje typu PAG ze względu na bardzo uniwersalne właściwości stosowane są do układów klimatyzacji w większości obecnych na rynku samochodów osobowych. W dodatnich temperaturach otoczenia olej do klimatyzacji jednocześnie smaruje kompresor, nawilża uszczelnienia i co ważniejsze – pochłania wilgoć z systemu. Silne właściwości higroskopijne tego rodzaju oleju powodują iż nie należy otwierać pojemnika z olejem sprężarkowym przy dużej wilgotności powietrza. Co z tym związane, także kompresor powinniśmy zalewać olejem dopiero tuż przed montażem, tak aby nie utracić cennych właściwości środka smarującego. Podstawową wadą tego oleju jest to iż w temperaturze powyżej 60° C występują trudności z jego rozpuszczalnością w czynniku chłodniczym. Dzieje się tak ponieważ oleje typu PAG, szczególnie te o mniejszej lepkości są dobrze rozpuszczalne w czynniku R-134a kosztem utraty stabilności termicznej. Automatycznie: im większa lepkość tym mniejsza rozpuszczalność oleju w czynniku. Zalecane uszczelnienia do oleju PAG to te wykonane z Neoprenu bądź HNBR.

Jeszcze kilka słów na temat – lepkości. Jest to „wskaźnik przepływowości” oleju testowany na różnych poziomach temperatury. Pisząc najprościej jest to nic innego jak „gęstość” oleju. Im numer jest wyższy tym gęstszy jest olej, przykładowo olej oznaczony numerem 100 będzie gęstszy od tego oznaczonego liczbą 46. Oleje estrowe klasyfikuje się wg ich lepkości, np. RL68, RL100. Zaś oleje PAG są troszeczkę inne ponieważ ich zastosowanie nie zależy wyłącznie od stopnia lepkości ale muszą one także posiadać specyficzne „dodatki” po to by mieć pewne konkretne przeznaczenie.

Do początku strony ->

Jakie dodatki zawierać mogą oleje?

• Jednym z nich może być EP (odporność na ekstremalne ciśnienie), to dodatek stosowany tam gdzie olej może zostać starty (zmyty) z powierzchni tłocznych kompresora pod wpływem dużych nacisków. Szczególnie istotne jest to dla pomp „ślimakowych”, „ślimakowo-stożkowych” typu Scroll oraz kompresorów łopatkowych typu Panasonic / Zexel DKV. Dodatkami nazywanymi potocznie EP są najczęściej związki organiczne siarki, chloru lub fosforu. Działanie ich polega na reagowaniu w wysokiej temperaturze, (powstaje ona w miejscach stykania się współpracujących powierzchni) ze stalą, z jakiej wykonane są elementy wewnętrzne sprężarki i tworzeniu soli żelaza (chlorki, siarki, fosforki), które topią się w niższej temperaturze niż sam metal i w ten sposób nie dopuszczają do zatarcia zębów.
• Innym dodatkiem są tzw. stabilizatory lepkości, które gwarantują to, że olej nie „rozrzedzi się” pod wpływem wysokiej temperatury. Wpływają one na gęstość oleju poprzez większą zawartość składników uszlachetniających. Właściwość szczególnie istotna dla sprężarek pracujących w warunkach wysokich temperatur.
• Zawarty w olejach anty utleniacz ma zapobiegać utlenianiu się oleju. Chroni także przed powstawaniem korozji.
• Spotkane są także dodatki określanie mianem anty „pieniaczy”, które jak sama nazwa wskazuje zapobiegają pienieniu się oleju i przez to jego utracie własności smarujących. Znajdują zastosowanie w kompresorach ślimakowych.
• Pozostałą grupę dodatków stanowią różnego rodzaju detergenty, dyspersanty (rozpraszacze) a także barwniki UV ułatwiające diagnozowanie nieszczelności w układach klimatyzacji.

Oleje PAG posiadają specjalne dodatki dopasowane do danego rodzaju kompresora. Dla przykładu pompy ślimakowe (typu Scroll / MSC) wymagają dodatku EP, stabilizatora lepkości i anty utleniacza ponieważ narażone są na pracę w wysokiej temperaturze. Jeżeli nie zostanie zastosowany olej określonego rodzaju i określonej lepkości (w tym przypadku właściwy jest PAG 46) to dojść może nawet do trwałego zatarcia sprężarki.

Bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie olejów. Identycznie jak w przypadku olejów POE, tak samo oleje PAG należy zużywać zaraz po otwarciu pojemnika. Przed zakupem warto zwrócić uwagę na rodzaj opakowania. Dobrze jest gdy sprzedawane oleje posiadają podwójne zabezpieczenie pojemnika przed absorpcją wilgoci z otoczenia. Tak zapakowane oleje znajdziesz w naszym sklepie internetowym, pod adresem – www.e-sklep-laser-sinex.pl

Do początku strony ->

Oleje do sprężarek klimatyzacji w samochodach hybrydowych

Olej stosowane w kompresorach elektrycznych oznaczane są symbolem ND-OIL 11, nie mają one nic wspólnego z opisywanymi powyżej olejami do klimatyzacji. Olej ten posiada właściwości dielektryczne i pozwala na pracę uzwojenia silnika kompresora w otoczeniu czynnika chłodzącego, który przez niego przepływa. Producenci pojazdów hybrydowych (Toyota / Lexus) ostrzegają nie tylko przed stosowaniem innych olejów, ale i zwracają uwagę na przestrzeganie odpowiedniej ilości oleju w układzie, którego nadmierna ilość może uszkodzić układ! Informacje tych producentów wskazują, że nawet 1% oleju innego niż ND-OIL11 podany do układu może prowadzić do trwałego uszkodzenia kompresora. Dlatego zalecają serwisowanie układów klimatyzacji w hybrydach osobnymi maszynami serwisowymi. W przypadku zastosowania niewłaściwego oleju producenci są bardzo restrykcyjni i wymagają wymiany parownika, skraplacza i kompresora.

Do początku strony ->

Pamiętajmy!

Serwisując klimatyzację należy zawsze zwracać uwagę na rodzaj zastosowanego oleju, który musi być odpowiednio dobrany z jednej strony do czynnika chłodniczego, a z drugiej do całego systemu klimatyzacji. Przy wymianie oleju w układzie należy bezwzględnie wymienić również osuszacz, którego zadaniem jest filtrowanie z mieszaniny oleju i czynnika – cząsteczek wody. Stosowanie się do tych prostych zaleceń daje gwarancję prawidłowego użytkowania klimatyzacji.

Do początku strony ->

10 Złotych Zasad, czyli o czym trzeba pamiętać stosując
oleje do klimatyzacji

1. Do smarowania ruchomych części układu konieczny jest specjalny olej – w zależności od typu klimatyzacji.
2. Olej musi być wolny od wszelkich zanieczyszczeń, a także od wilgoci. Należy go przechowywać w szczelnie zamkniętych zbiornikach.
3. Zastosowany olej musi być tolerowany z czynnikiem chłodniczym obecnym w układzie, ponieważ miesza się i płynie razem z nim.
4. Olej, także w połączeniu z czynnikiem nie może być żrący dla elementów układu, np. dla uszczelek czy przewodów.
5. Pod żadnym pozorem nie można mieszać olejów przeznaczonych do różnych czynników chłodniczych.
6. Stopień lepkości oleju oraz zawartość dodatków uzależniona jest od rodzaju sprężarki.
7. Ilość oleju w systemie klimatyzacji zależy od konstrukcji podzespołów zastosowanych w danym typie pojazdu.
8. Z czynnikiem chłodniczym R134a stosowany jest specjalny olej syntetyczny typu PAG. Stosujemy go wyłącznie z tym czynnikiem chłodniczym, gdyż nie miesza się z innymi gazami chłodniczymi.
9. Nie wolno ponownie używać starego, ściągniętego z układu oleju.
10. Oleju przeznaczonego do klimatyzacji samochodowej nie należy pozbywać się wraz z innymi olejami (silnikowym, przekładniowym) – utylizujemy go jako odpad specjalny.

Pełna oferta olei do sprężarek autoklimatyzacji dostępna jest na naszym sklepie

Opracował:
mgr Adam Mańkowski